Dział spadku a zasiedzenie nieruchomości

Dział spadku to procedura mająca na celu przyznanie spadkobiercom praw do poszczególnych elementów składowych spadku, ponieważ poprzez dziedziczenie nabywają oni wyłącznie ułamkowy udział w całej masie spadkowej. Zwłoka w kwestii uregulowania spraw spadkowych może skutkować zasiedzeniem nieruchomości wchodzącej w skład spadku.

Spis treści:

• Nabycie prawa własności poprzez zasiedzenie
• Zasiedzenie a dział spadku
• Co zrobić, kiedy spadkodawca zmarł, a nie upłynął jeszcze termin zasiedzenia?
• Spór pomiędzy spadkobiercami dotyczący zasiedzenia — co wtedy?
• Zasiedzenie nieruchomości wchodzącej do spadku — czy jest takie proste?

Nabycie prawa własności poprzez zasiedzenie

Zasiedzenie prowadzi do nabycia prawa własności do danej nieruchomości. Aby doszło do zasiedzenia, musi upłynąć 20 lub 30 lat. To, który termin będzie miał zastosowanie, jest kwestią rozpatrywaną indywidualnie i zależy na przykład od tego, czy osoba zamieszkująca nieruchomość była świadoma tego, że nie posiada do niej praw. Nieruchomość pozyskana w dobrej wierze objęta jest terminem 20 lat, natomiast jeżeli do zasiedzenia doszło w złej wierze, wiążący jest dłuższy termin. Podstawą do mówienia o złej wierze jest na przykład uzyskanie własności na podstawie pisemnej umowy, która nie została potwierdzona notarialnie. Kolejną istotną kwestią jest fakt, że aby uznać zasiedzenie za zasadne, osoba zamieszkująca musi zachowywać się przez ten czas jak samoistny posiadacz. Pod tym pojęciem kryje się wyłączny dostęp do nieruchomości, dbanie o jej stan techniczny, opłacanie rachunków, czy szeroko pojęte utrzymywanie.

Zasiedzenie a dział spadku

Ustalenie zasiedzenia nieruchomości podczas postępowania spadkowego ma miejsce stosunkowo rzadko. Dzieje się tak dlatego, że w tej sytuacji nabycie nieruchomości poprzez zasiedzenie można stwierdzić wyłącznie wtedy, gdy faktyczny właściciel obiektu lub jego spadkobiercy, biorą w nim udział jako spadkobiercy po zmarłym, do którego należał majątek będący przedmiotem postępowania.

Może Ci się przydać: Nieruchomość w spadku a kolejność dziedziczenia

Co zrobić, kiedy spadkodawca zmarł, a nie upłynął jeszcze termin zasiedzenia?

Wniosek o zasiedzenie mogą złożyć spadkobiercy, którzy dziedziczą po spadkodawcy. Co do zasady, w toku postępowania nie można pominąć nieruchomości, którymi spadkodawca rozporządzał jako właściciel. Dzieje się tak dlatego, że posiadanie jest prawem podlegającym dziedziczeniu. W związku z tym, jeżeli spadkobierca władał nieruchomością nabytą w drodze zasiedzenia, a faktyczny właściciel jej nie odzyskał, to prawo posiadania przechodzi na spadkobierców.

Spór pomiędzy spadkobiercami dotyczący zasiedzenia — co wtedy?

Spór w postępowaniu o dział spadku można rozstrzygnąć jedynie w sytuacji, gdy toczy się on między spadkobiercami. Nie istnieje na tej drodze możliwość rozstrzygnięcia sporu, w którym udział bierze osoba trzecia. Do zasiedzenia dochodzi często po śmierci spadkodawcy. Jeden ze spadkobierców zamieszkuje odziedziczoną nieruchomość i ponosi wszelkie koszty jej utrzymania. Pozostali spadkobiercy mogą dochodzić swoich praw do nieruchomości, jednak samo postępowanie o nabycie spadku nie skutkuje przerwaniem zasiedzenia. Również dokonanie wpisu w księdze wieczystej z uwzględnieniem wszystkich właścicieli nie niesie ze sobą skutku w postaci przerwania zasiedzenia. Przerwać zasiedzenie można wyłącznie na skutek zawezwania do ugody, wniesienia pozwu o potwierdzenie wpisu z księgi wieczystej zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym oraz przez złożenie wniosku o dział spadku skutkujący zniesieniem współwłasności. Co ważne, przerwaniem zasiedzenia będą skutkować jedynie czynności podjęte przez właściciela nieruchomości.

Zasiedzenie nieruchomości wchodzącej do spadku — czy jest takie proste?

Zasiedzenie nieruchomości, która wchodzi w skład spadku, jest dość skomplikowane. Do zasiedzenia dochodzi najczęściej wtedy, kiedy sprawy spadkowe nie są załatwiane przez długie lata, co skutkuje koniecznością potwierdzenia nabycia spadku nawet po kilku spadkodawcach. Sprawa komplikuje się dodatkowo wtedy, kiedy spadkobierca mieszkał ze spadkodawcą w nieruchomości wchodzącej w skład spadku. Nie ma możliwości, aby stać się samoistnym posiadaczem nieruchomości tylko dlatego, że uprzednio się ją zamieszkiwało. W świetle przepisów samoistny właściciel musi wykazać się chęcią dysponowania nieruchomością jako jej wyłączny właściciel, przez co rozumie się nie tylko ponoszenie kosztów związanych z jej utrzymaniem, ale również uniemożliwienie pozostałym spadkobiercom korzystania z obiektu.

Czytaj także: Po jakim czasie można sprzedać spadek?

Zasiedzenie nieruchomości to długotrwała i skomplikowana procedura. Posiadanie samoistne opiera się na tym, że dana osoba zachowuje się jak właściciel nieruchomości, twierdzi, że dysponuje pełnymi prawami do niej i ponosi koszty związane z jej utrzymaniem. Przedmiotem zasiedzenia mogą być zarówno nieruchomości mieszkalne, jak i grunty, czy lokale. Zasiedzenie nieruchomości, która wchodzi w skład spadku, jest możliwie po upływie 20 lub 30 lat. Długość tego okresu zależy od tego, czy do zasiedzenia doszło w dobrej, czy złej woli.