Własność nieruchomości może przypadać kilku osobom jednocześnie. Taka sytuacja nie tylko rodzi wątpliwości co do wspólnego zarządzania nieruchomością, ale również co do dopełnienia wszystkich formalności. Jedną z nich jest wpisanie nowego właściciela nieruchomości do księgi wieczystej. W jaki sposób tego dokonać? I czy procedura wpisu zmienia się, gdy właścicieli jest kilku?
Spis treści:
- Kiedy mówimy o współwłasności i współwłaścicielu?
- Wniosek o dopisane współwłaściciela do księgi wieczystej
- Jak i gdzie złożyć wniosek o dokonanie wpisu?
- Opłaty sądowe za wpis do księgi wieczystej
- Co zrobić, gdy wniosek ma braki?
Kiedy mówimy o współwłasności i współwłaścicielu?
Mówiąc w uproszczeniu, współwłasność jest prawem własności, które przysługuje kilku osobom jednocześnie. Z art. 195 Kodeksu cywilnego możemy dowiedzieć się, że współwłasność zachodzi wtedy, gdy spełnione są trzy podstawowe przesłanki:
- jedność przedmiotu współwłasności;
- wiele podmiotów, którym przysługuje to prawo;
- niepodzielność wspólnego prawa.
W praktyce oznacza to, że współwłasność dotyczy tylko jednej rzeczy, której nie można podzielić, a żaden właściciel nie ma do niej wyłącznego prawa. Wszyscy z nich mają natomiast jednakowe prawo do CAŁEJ rzeczy. W związku z tym każdy z nich jest uprawniony do wykonywania wszystkich uprawnień, które wynikają z przysługującego mu prawa.
Wniosek o dopisane współwłaściciela do księgi wieczystej
Wpis do księgi wieczystej reguluje Kodeks postępowania cywilnego – ustawa z dnia 17 listopada 1964 roku, rozdział 6, postępowanie wieczystoksięgowe oraz ustawa o księgach wieczystych i hipotece.
Istnieją dwa sposoby na dokonanie wpisu do księgi wieczystej: na wniosek notariusza ujęty w akcie notarialnym lub na wniosek właścicieli nieruchomości.
Formularz wniosku o wpis w księdze wieczystej jest ogólnodostępny i ujednolicony dla całego kraju. Gotowy do wypełnienia dokument KW-WPIS można pobrać ze strony internetowej sądu właściwego dla miejsca zamieszkania lub ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości. Należy w nim zawrzeć następujące informacje:
- oznaczenie sądu i wydziału, do którego składany jest wniosek;
- numer księgi wieczystej, której dotyczy wniosek;
- treść żądania – w tym wypadku należy zaznaczyć pole „wpis właściciela (współwłaściciela), użytkownika wieczystego (współużytkownika wieczystego), uprawnionego (współuprawnionego)”;
- dane wnioskodawcy lub uczestnika postępowania: imię i nazwisko, numer PESEL, imię ojca, imię matki, miejsce zamieszkania, adres do doręczeń;
- wartość przedmiotu żądań – nawet jeśli właścicieli jest kilku, należy podać wartość całej nieruchomości;
- wykaz dokumentów dołączonych do wniosku (trzeba je wszystkie wymienić).
Jeśli właścicieli jest kilku, to do wniosku dołącza się formularz KW-ZAD. On także dostępny jest na stronie internetowej właściwego Sądu Rejonowego lub Ministerstwa Sprawiedliwości. We wniosku opisuje się każdego ze współwłaścicieli z osobna i w osobnej rubryce podaje się ich cząstkowe udziały we współwłasności.
Oczywiście konieczne jest także dołączenie do wniosku oryginału dokumentu świadczącego o prawie do nieruchomości. Może to być prawomocne orzeczenie sądowe lub akt notarialny. Niezaznajomionych ze specyfiką druków sądowych może jednak zakłopotać pole „treść żądania”. W takiej sytuacji można posiłkować się formułką:
„W związku z odziedziczeniem/nabyciem nieruchomości, dla której w Sądzie Rejonowym w (nazwa właściwego miasta) prowadzona jest księga wieczysta o numerze (…), wnoszę o wpisanie mnie (imię i nazwisko), legitymującego się dowodem tożsamości o numerze PESEL (…) jako właściciela tej nieruchomości. Jako dowód poświadczający prawo do nieruchomości załączam (nazwa dokumentu)”.
Jak i gdzie złożyć wniosek o dokonanie wpisu?
Wniosek o spis właściciela/właścicieli w księdze wieczystej należy złożyć w Sądzie Rejonowym właściwym dla miejsca, na którego terenie znajduje się nieruchomość. Naturalnie, w przypadku, gdy właścicieli jest kilku, do wniosku KW-WPIS dołącza się także formularz KW-ZAD.
Wypełnione formularze (po dwa egzemplarze każdego z nich) można złożyć w biurze podawczym wydziału ksiąg wieczystych Sądu Rejonowego lub wysłać pocztą poleconą. Nie zapominajmy o dołączeniu niezbędnych dokumentów oraz potwierdzenia dokonania opłaty – potwierdzenia otrzymanego w kasie sądu lub potwierdzenia wykonania przelewu.
Opłaty sądowe za wpis do księgi wieczystej
W sytuacji, gdy wniosek o wpisanie współwłaściciela do księgi wieczystej składamy samodzielnie, będziemy musieli wnieść opłatę jednorazową w wysokości 200 złotych, zgodnie z art. 42 ust.1 Ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Jeśli natomiast wpis do księgi własności następuje na wniosek notariusza, trzeba wnieść także opłatę za dokonanie czynności notarialnej. Ona także wynosi 200 złotych.
Warto wiedzieć, że istnieje możliwość ubiegania się o zwolnienie od kosztów sądowych dla osób, które znajdują się w trudnej sytuacji materialnej. Należy to jednak zrobić PRZED złożeniem wniosku o wpis do księgi wieczystej, a otrzymaną decyzję dołączyć do później składanego wniosku. Decyzja o zwolnieniu ważna jest przez 3 miesiące.
Co zrobić, gdy wniosek ma braki?
Wpisu do księgi wieczystej na podstawie wniosku właściciela dokonuje sędzia lub referendarz sądowy w imieniu sądu wieczystoksięgowego. Przeanalizuje on:
- treść i formę wniosku o wpis do księgi wieczystej;
- treści znajdujące się w księdze wieczystej;
- dołączone dokumenty;
- zgodność danych wnioskodawcy.
Jeśli sąd nie widzi przeciwwskazań, dokonuje wpisu w księdze wieczystej, a o tym fakcie zawiadamia uczestników postępowania (chyba że ci zrzekli się zawiadomienia). W niektórych sytuacjach sąd może jednak oddalić wniosek, co najczęściej będzie wynikało z powodu braków formalnych. Zalicza się do nich:
- złożenie wniosku na nieobowiązującym formularzu;
- nieprawidłowe wypełnienie wniosku;
- niedołączenie dokumentów;
- niedokonanie opłaty sądowej.
W takich sytuacjach sąd wieczystoksięgowy zawezwie wnioskodawcę na piśmie do poprawienia lub uzupełnienia wniosku w ciągu 7 dni. Warto zastosować się do tego terminu, gdyż po jego upływie wniosek zwracany jest do wnioskodawcy.